1 Temmuz 2010 Perşembe

Keşfedilmiş Kıta Notları

1991'de Keşfedilmemiş Kıta adında bir derleme yayımladı Aydın Uğur, önemli bir iletişim ve kültür sosyolojisi yapıtıydı. Daha sonra Kültür Kıtası Atlası adıyla genişletilmiş baskısı 2002'de yapıldı. Yapıttaki metinlerin "hepsi(nin), kültür ve zihniyet coğrafyamızın -ya yeni oluştukları için ya da "gündelik yaşama ilişkin" denilip şimdiye dek keşfedilmeye değer görülmemiş, bu yüzden- karanlık bırakılmış yörelerinin haritasının ilk eskizlerini çıkarma aratışı içinde" olduklarını belirtiyordu sevgili hocam Aydın Uğur.

Bir süredir kültürle ilgili ben de yazmak istiyordum, ama etraflıca, ama çalakalem, kesinkes ufuk açıcı, sis aralayıcı. Her zaman tanıştığım ve takip ettiğim önemli insanları taklit etmeye meyilli olmuşumdur, arada bir burada Aydın Uğur, Ünsal Oskay, Enis Batur, Tahsin Yücel, Nermi Uygur, Bilge Karasu, Oruç Aruoba, Ferhat Kentel, Bülent Somay, Murat Belge vs. önemsediğim isimlerin metinleri gibi metinler yayınlayabilirim, şaşırmayın.


Her biri kendi bilgisayarında ya da mobil cihazında, bir iletişim platformuna bağlanıp yazıyorlar. Birbirlerine atıfta bulunuyor, cevap veriyorlar. Çoğu reklamcı ya da medya mensubu.

Sosyal medya iletişimlerini takip etmenin kazancı ne? Yok aslında, ya da marjinal boyutta. Başkalarının meseleleri, gündemleri seninkilere karışıyor.

Hücrende iletişim. Hücrenin nerede olduğunu sen belirliyorsun.

Evin/hücrenin dışındaki hayat... Kahveler çoğalıyor, modern kahveler.

Kıraathanelerin yerini alan bu yeni model kahvelerde insanlar masabaşı çalışmalarını sürdürebiliyorlar. Masabaşı çalışma neyi gerektiriyorsa.

İletişim yatırımı. Gerekli yatırımı yaptıktan sonra her gün iletişim kanallarından yayın yapmaya başlıyorsun. Son yirmi yılda insanların hayatını en çok etkileyen gelişim alanlarından biri iletişim ve bilişim. Bilgiyi paylaştıkça ve işledikçe hayat da dönüşüyor.

Nesne üretiminde bilimsel kazançları ve bilgisayar teknolojilerini kullanıyor mühendisler.

Yazı üretimi ne alemde? İletişim ve bilişim teknolojileri yazı üretiminde, metin üretiminde nasıl değişiklikler yarattı?

"Ekran okurluğu" artıyor. Yazı ekranda. Televizyon yayınında şerit geçiyor, altyazı veriliyor filmlerde, bilgisayar üzerinden, mobil cihaz üzerinden haberler okunuyor, bloglar takip ediliyor. Kitaplar e-okuyuculardan okunabiliyor, mektuplar, telgraflar, yazışmalar internet ortamında, farklı platformlarda gönderiliyor.

Her kişinin böylece sanal profili oluyor. Yanlış anlamalar iletişimin doğasında var, şimdilik ekran okuyuculuğunda çok fazla bu yanlış anlamalar.

İletişim çağı...

İletişim patlaması zamanla durulacak. Kanıksanmış birtakım ufak gelişmeler haricinde gelinebilecek optimum düzeye gelindi çoktan. Şimdi düzenleme dönemi. Kurumlar, çıkar grupları, devletler yeni iletişim koşullarını kendi lehlerine düzenlemeye, yönlendirmeye çalışıyorlar.

Kıta keşfedildi. Altına hücum dönemi de hızla durulmakta. Teknoloji kaldıraç olmaktan yavaş yavaş çıkmakta. Yeniden "temiz değerlerin" öne çıkarılmasının zamanı belki de.

Minimum özen seviyesinin artırılması gerekecektir. Kaliteyi yukarı çekmek. Yetkin yapıt vermek. Yetkin ürün.

Hamasetin ömrünü kısaltmalı, kalıcı değerlerin yönlendirdiği yaşamı genişletmeli.

"Gösterişli" davranışlara son. Yapısal dönüşüm krizi bize bunu gösteriyor aslında.